Tarihi futbol anlamına gelen calcio storico olarak da bilinen calcio fiorentino, orta çağ zamanlarında italya’da ortaya çıkmış ilk futbol türlerinden biridir. Çıkışı ve oynanması bu zamanlara kadar gelir ancak asıl başlangıç yeri olarak Floransa’daki Piazza Santa Croce’u söyleyebiliriz. Floransa tekme oyunu ve Calcio olarak adlandırılmış olan bu futbol türünün, ki calcio normal futbol için de kullanılmaktadır. Ortaya çıkışından sonra döneminde oldukça yaygınlaşmış ve üst kesim tarafından oynanmıştır. Pek de aşina olmadığımız bu italya kökenli futbol türünü biraz daha yakından inceleyelim…
Calcio Fiorentino Kökeni
Rönesans Dönemine denk gelen ilk resmi calcio fiorentino maçı; Floransa’da, Piazza Santa Croce’da oynanmıştır. Calcio fiorentino başlangıcı kabul edilen bu karşılaşma Epiphany ve Lent arasında oynanmıştır. Lordların, zenginlerin, aristokratların, soyluların ve hatta papaların oynadığı, dönemin üst tabakasının sporu olarak da nitelendirilebilir. Clement VII, Leo XI ve Urban VIII gibi papaların calcio fiorentinoyu Vatikan’da oynadıkları bilgisi mevcuttur.
Calcio Fiorentino sporu, rakip olan mücadele halindeki imparatorluklar arasında bile belirleyici bir üstünlük kurma amacı ile oynanmıştır. Buna örnek ise; Floransa şehri 1530 yılında V. Charles tarafından gönderilen askeri birliklere meydan okumuş ve iki taraf arasında bir maç düzenlenmiştir.
Oldukça sert oynanan ve üst tabakanın oynadığı bir spor dalı olan calcio fiorentino nun kurallaştırılması ve resmiyete dökülmesi ise 16. yüzyıl sonlarına denk gelir. Giovanni de Bardi ilk kuralları yazılı olarak ortaya atan kişidir.
Calcio Fiorentino Sert Bir Spor Mu?
Aslında başlığın sebebi belli, İtalyan futbolu serttir diye bir algı vardır bütün futbol severler bilir. Calcio Fiorentino da tam olarak bunun atası diyebiliriz belki de. Aşırı derecede şiddetli şekilde oynanan maçlarda, tarih boyunca büyük yaralanmalar ve ölümler yaşanmıştır.
Oldukça büyük sıkıntılara yol açabilecek bu oyunda; kafa atmak, dirsek atmak, yumruk atmak, rakibi boğmak, tekme atmak gibi şuan futbolda oyundan atılmaya sebep olabilecek tüm hareketler serbesttir. Dolayısıyla da maçın şiddet dozu oldukça yüksektir. Hatta bu dozun aşırıya kaçmasından dolayı iptal edilen bir çok da maç olmuştur tarihte. Bu kadar sıkıntı içeren kuraldan sonra biraz acıma duygusuna kapılmış olacaklar ki birden fazla oyuncunun tek bir oyuncuya saldırması kural dışı kabul edilmiştir…
Calcio Fiorentino Nasıl Oynanır ve Kuralları Nelerdir?
Calcio Fiorentino maçları, 100 metreye 50 metre şeklinde boyutlandırılmış kum bir sahada oynanır. Bu kum saha iki eşit parçaya bölünmüş ve bu normal sahalarda olduğu gibi beyaz bir çizgi ile belirginleşmiştir. Sahanın her iki tarafında da genişlik boyu süren bir kale mevcuttur.
Bir calcio fiorentino maçı 50 dakika sürer. Maçı bir baş hakem ve altı yan hakem yönetir. Oyunun gidişatı ile ilgili her şeyden sorumlu olan baş hakem; sahaya sürekli müdahalede bulunmaz. En üst yetkilidir ve sadece disiplin sağlamak için oyuna müdahalede bulunur. Kavga çıktığında da bu durumu çözmek hakemin görevidir.
Her takım yirmi yedi oyuncudan ve mevki olarak; dört datori indietro (kaleci), üç datori inanzi (bek), beş sconciatori (orta bek), on beş innanzi/koridordan (forvet) oluşur. Her takımın kaptanı vardır ve bu kaptanlar oyun sırasında aktif olarak maça katılmazlar. Kaptanların sancaktar çadırı kalenin ortasında yer alır. Kaptanlar oyuna katılmasa bile oyunculara taktiksel yardımda bulunur veya takım arkadaşlarını motive edebilirler. Bu en çok kavga çıktığı zaman faydalı olur.
Oyun, topun orta çizgiye doğru fırlatıp tekmelenmesi ile başlar, ardından da takımların forvet oyuncuları ortada bir kavgaya başlar. Amacın rakibi yormak ve tüketmek olduğu bu kısımda tekme, yumruk, boğma gibi şiddet eylemleri ile bir taraf diğer tarafı tüketmeye çalışır. Daha iyi olan ve ayakta kalan tarafın oyuncusu ise topu alıp skor elde etmek için kaleye gider. Maç bu şekilde ilerler…
