Basketbol ile ilgili en önemli ve bilinmesi gereken terimleri sizler için kısaca açıkladık…
A
- Air ball: Potaya veya çembere değmeyen atış
- Alley-oop shot: Çember üzerine doğru pas olarak atılan topun çembere doğru hareket eden oyuncu tarafından smaç yapılması
- Assist: Sayı ile sonuçlanan pas
- Assistant coach: Yardımcı Antrenör
B
- Baby hook: Yarım çengel atışı
- Backboard: Çember ve aksamını tutan dikdörtgen şeklindeki cam plaka
- Ball handling: Top hakimiyetini kaybetmeden paslaşmak, topu kontrol etmek
- Ball side: Sahada, topun olduğu bölge
- Baseball pass: Tek elle kulağın hizasından geçirilerek atılan pas
- Behind-the-back dribble: Topu sürerken bel arkasından geçirerek topu ters ele verme
- Behind-the-back pass: Arkadan atılan pas
- Blind pass: Atıldığı yerin tersine bakılarak atılan pas
- Baseline out of bounds (BLOB): Topu dip çizgiden çıkarırken oynanan oyun
- Blocked shot: Savunma oyuncusunun rakibin yaptığı bir atışı elden çıktıktan sonra aşağıya inişe geçmeden önce kesmesi
- Box-out: Şut kullanıldıktan sonra savunmacının rakibine temas ederek hücum ribaundu almasını engellemesi
- Bounce pass: Yere çarptırarak pas verme
- Box and one defense: Bir oyuncu adam adama savunma
- Bump: Topla boyalı bölgeye kat eden oyuncunun önüne geçerek ve oyuncuya çarparak topla arasına girmek
C
- Catching up: Skor olarak geriye düşen takımın rakibini yakalaması
- Center Pivot: Potaya yakın oynayan oyuncu
- Charging: Hücum faul
- Chart: İstatistik tablosu
- Chest pass: Göğüs pası
- Coach: Antrenör veya koç
- Coast-to-coast: Savunma ribaundunu alan oyuncunun topu hücum sahasına götürüp sayı yapması
- Cut: Top almak veya alan boşaltmak için topsuz hücum oyuncusunun yaptığı hamle
- Curl cut: Topsuz oyuncunun perdeyi kullanırken, savunma oyuncusunun arkasından takibine karşı çembere doğru kıvrılarak yaptığı hareket
- Cross-court pass: Hücum sahasının bir yanından diğer yanına atılan pas
- Crossover dribble: Oyuncunun topu bir elinden ötekine dripling yaparak alması
D
- Defending screens: Perdeleme
- Defending off ball screens: Topsuz adama yapılan perdeleme
- Deflection: Topa değerek topun gidiş yönünü değiştirme
- Deny: Savunma yaparken topla rakibin arasında olup, hücumcuya kapalı stance ile top aldırmama
- Dribble hand-off (DHO): Top sürerken arkadaşına yaklaşarak elden ele pas verme
- Double-team: İkili sıkıştırma hamlesi
- Double screen: İki hücum oyuncusunun yan yana topsuz adama yaptığı perdeleme
- Down screen: Aşağı doğru yapılan perdeleme şekli
- Dribbling: Top sürme
- Drive: Çembere doğru topla dalış yapmak
- Drop step: Hücum oyuncusunun boyalı alana doğru yaptığı büyük adım
E
- Elevator screen: Asansör perdeleme
- Extra period: Uzatma devresi, 5 dakikadır
F
- Fade away jumper: Geriye doğru sıçrayarak atılan şut
- Fast break: Hızlı çıkılan hücum
- FIBA: Uluslararası Basketbol Federasyonu
- Field goals made: Sayıya çevrilmiş 2 ve 3 sayılık atışların toplamı
- Field goals attempted: 2 ve 3 sayı almak için kullanılan atışların girişimlerinin toplamı
- Field goals percentage: Toplam atış yüzdesi
- Filling the lanes: Hızlı çıkılan hücumda kulvarların hemen doldurulması
- Forward: Forvet
- Free throw: Serbest atış
- Free throw line: Serbest atış çizgisi
- Fta: Serbest atış girişimi sayısı
- Ft%: Serbest atış yüzdesi
- Full court press: Tam saha baskı
- Full court man-to-man defense: Tam saha adam adama savunma
- Full court zone press defense: Tam saha baskılı alan savunması
- Fundamentals: Basketboldaki temel teknik konular
G
- Get back: Geri koşu
- Give and go: Oyuncunun takım arkadaşına pas verdikten sonra çembere yaptığı kat sırasında tekrar topu alması
- Go to the boards: Ribaunt almak için potaya gitmek
- Guard: Takımın hücumunu yöneten oyuncuya verilen ad
- Guarding: Rakip oyuncuyu savunma pozisyonu
H
- Half: Devre
- Half time: Devre arası
- Hand check: Oyuncunun, rakibi eliyle kontrol ederek savunma yapması
- Hammer: Ters köşedeki şutörün boş kalması için yapılan perdeleme
- Hand-off: Oyuncunun topu bir diğer takım arkadaşına elden ele verdiği pas
- Hesitation dribble: Top süren oyuncunun aniden yavaşlaması ve ardından tekrar ileri doğru hızlı hücum yaparak savunmayı saf dışı bırakması
- Hook shot: Çengel atış
I
- In and out dribble: Top sürerken önden yön değiştirecek gibi yaparak aynı yönde top sürmeye devam etme ve hızlanarak savunmayı geçme
- Inbounds pass: Saha dışından oyuna sokulan paslara verilen ad
- Isolation: Toplu bir oyuncunun sahanın bir tarafında savunmayla yalnız bırakılması durumunda bire bir oynama
J
- Jump ball: Hava atışı
- Jump shot: Sıçrayarak atılan şut
- Jump stop: Sıçradıktan sonra tek zamanla yapılan duruş
K
- Key: 3 saniye koridoru ve serbest atış çizgisine bağlı yarım daireye verilen ad
L
- Lateral pass: Yana doğru yapılan pas
- Lateral screen: Yana doğru yapılan perdeleme
- Lay up: Turnike
- Lead pass: Hareket halinde olan oyuncunun önüne doğru atılan pas
- Lob pass: Aşırtma pas
M
- Man-to-man: Bire bir oyuncu tutma
- Match-up: Eşleşme, benzer oyuncuların birbirine karşı oynaması
N
- No-look pass: Pas verilecek oyuncuyla göz teması kurmama
O
- Offense: Hücum
- Offensive board: Hücum ribaundu
- Offensive foul: Hücum faul
- Off the court: Saha dışı
- On-ball defense: Toplu hücum oyuncusuna yapılan savunmaya verilen ad
- Outlet pass: Savunma ribaundu sonrası hızlı hücuma çıkmak için verilen pas
- Out of bounds: Saha çizgilerinin dışı
- Overhead pass: Baş üzerinden verilen pas
- Over play: Top ile çember arasında durarak, hücum oyuncusuna topu aldırmamak için kapalı stance pozisyonunda bulunmak
- Overtime: Uzatma süresi
P
- Paint: Boyalı alan yada 3 saniye koridoru
- Pattern play: Önceden planlanmış hareketlerin yapıldığı hücum düzeni
- Penetration: Potaya doğru dribbling ile atak yapma
- Pick: Perdeleme
- Pick and slip: Topa perdeleme yapacak oyuncunun tam perdeleme yaparken çembere doğru aniden hareketlenmesi
- Pick and roll: Perdeleme yapıp potaya doğru devrilme
- Pivoting: Tek ayağı hareket ettirirken diğerini sabit tutup (pivot ayağı) yerden kaldırmama
- Pivot: Potaya yakın oynayan oyuncu
- Point guard: Oyun kurucu
- Pop out: Dışarı doğru açılma
- Possession: Bir takımın top hakimiyet sayısı
- Possession arrow: Top hakimiyetinin hangi takımda olduğunu gösteren sayı tabelasındaki ok işareti
- Post up: Pivot bölgesinde savunmacıyı sırtına alarak top istenmesi
- Power forward: Uzun forvet oyuncusuna verilen ad
- Press: Baskı
- Pressure defense: Baskılı savunma yapma
- Pump fake: Atış yapmadan önce topu yukarı kaldırıp aşağı indirerek rakibi aldatma
Q
- Quarter: Çeyrek. Maç 4 periyottan oluşur
- Quick hitter: Bir ya da iki pas ile erken sayı şansı bulmak için yapılan hızlı hücum
R
- Rebound: Sayı olmayan bir atıştan sonra topun havadayken alınması
- Recover: Tekrar kapama, savunma
- Re-pick: Tekrar yapılan perdeleme
- Roll: Devrilmek
- Rookie: Çaylak
- Run and gun: Çok yüksek tempoda oynayarak ilk fırsatta atış yapma
- Run and jump defense: Tam saha baskılı, tempolu ve sıkıştırmalı bir savunma şekli
S
- Safety player: Güvenlik oyuncusu
- Scout: Rakip takımları izleyerek oyuncuların özelliklerini rapor haline getirmek
- Shot clock: Bir takımın sınırlı hücum süresini gösteren saat
- Shooting guard: Skorer guard
- Slam dunk: Smaç
- Skip pass: Hücum oyuncusunun, topu bir taraftan diğer tarafa savunmanın üzerinden geçirerek attığı pas
- Spacing: Bir savunmacının iki hücum oyuncusunu aynı anda savunamayacağı şekilde oyuncuların sahaya yayılmaları
- Stagger picks: Sıralı perdeleme
- Stance: Dengeli savunma duruşu
- Steal: Top çalma
- Strong side: Maçta topun olduğu saha
- Steps: Topla beraber, dripling yapmadan adım atma
- Switch: Savunmada adam değişme
T
- Technical foul: Teknik faul
- Transition defense: Geçiş hücumu savunması
- Transition offense: Geçiş Hücumu
- Time-out: Mola
- Tip-in: Hücum ribaundu aldıktan sonra topu bir anlık dokunmayla rakip takımın çemberine atma
- Trailer: Hızlı hücum sırasında arkadan koşarak gelen hücum oyuncusu
- Transition defense: Hücumdan savunmaya geçiş oyunu
- Transition offense: Savunmadan hücuma geçiş oyunu
- Trap: İki savunmacının bir hücumcuyu sıkıştırması durumu
- Traveling: Hücum oyuncusunun kural ihlali yaparak topu hatalı sürmesi
- Triple double: İstatistikte tutulan hanelerden üçünden birden çift sayıya ulaşma
- Turnaround jumper shot: Oyuncunun arkası potaya dönük şekilde topu aldıktan sonra potaya dönüp zıplayarak yaptığı atış
- Turnover: Top kaybı yapma
- Top of the key: Serbest atış çizgisine bağlı olan yarım dairenin tepe bölümü
U
- Underneath: Pota altı
V
- V-cut: V harfi şeklinde durarak, top almak için yapılan kat
- Violation: Steps, üç saniye ve topu taşıma gibi kural hataları sonucu top hakimiyetini kaybetme durumu
W
- Weak side: Zayıf taraf, yani topsuz bölge
- Weave: Örme
- Wing: Kanat yada forvet bölgesi
