Avustralya futbolu, Aussie kuralları ve futbol olarak da adlandırılan bir futbol türü ve spor dalıdır. Oval şekilli, biraz değiştirilmiş bir kriket sahasında oynanır. İki takımın mücadele ettiği ve sayı atarak üstünlük kurmaya çalıştığı Avustralya futbolunda oyuncular sürekli olarak temas halinde oynarlar. Avustralya’ya özgü olsa da dünyada da sevilen ama bir çoğumuzun pek yakın olmadığı bu futbol türünü sizler için kısaca inceledik…
Avustralya Futbolunun Kökeni
Avustralya futbolu, 1858 yılında sporcu Tom Wills tarafından bulunmuştur. Wills, söylenene göre avustralya futbolunu kriket oyuncularının kış ayları boyunca formda kalmaları için icat etmiştir. 1983 yılında öne sürülen başka bir teoriye göre; Victoria’daki Aborjinler arasında büyüyen Wills’in, Marn Grook’un Aborjin top oyununu görmüş veya oynamış olabileceği ve oyunun bazı özelliklerini de Avustralya futboluna dahil ettiği düşünülmektedir. Resmi olarak kayıtlara geçen ilk karşılaşma ise 1858 yılında, Scotch College ile Melbourne Grammar School arasında oynanmıştır.
İlk profesyonel lig olan Victoria Eyaleti Futbol Ligi (VFL) 1896 yılında kurulmuştur ve bu tarihten bir yıl sonra da karşılaşmalar oynanmaya başlanmıştır. Sonrasında da, 1987 yılında lig ulusal düzeye yayılmıştır. Lig bir süre geçtikten sonra son olarak 1994 yılında, Avustralya Futbol Ligi adını almıştır.
Avustralya Futbolunun Kuralları
Avustralya futbolunda maçlar, yirmişer dakika olarak toplamda dört çeyrek şeklinde oynanır. Avustralya futbolunda bir maçı yedi hakem yönetir. Maçı yöneten hakemler; iki çizgi hakemi, üç saha hakemi ve iki de gol hakemi olmak üzere bir görev dağılımında bulunurlar.
Avustralya futbolunda takım toplam olarak yirmi iki kişidir ancak her takım sahaya 18 oyuncu ile çıkar. Her takımın kenarda dört yedek oyuncusu vardır. Takımlar karşılaşma süresi boyunca istedikleri kadar oyuncu değiştirme hakkına sahiptir.
Oval şekilli bir top kullanılır oyunlarda. Avustralya futbolunda top her yöne doğru oynanabilir. Oyuncular topla oynarken ayak ile şut, yumruk veya avuç içi ile de el pası yapma hakkına sahiptir. Bir oyuncu karşı taraftan şutla gelen topu yakalamayı başarır ise bir işaret kazanır. Bu işareti kazanan oyuncu topu yakalamayı başardığı yerden ayağı veya yumruğuyla, herhangi bir engellemeye maruz kalmadan topu kullanma hakkını elde eder. Oyuncu topla birlikte koşabilir ancak koşu yapmayı tercih eden oyuncu, her on beş metrede bir topu sektirmek zorundadır. Topla koşu yapan oyuncuyu karşı savunma oyuncusu engelleyebilir ya da koşu yapan oyuncuyu savunma yere indirebilir.
Avustralya futbolunda serbest vuruş olarak da bilinen penaltılar; rakibi arkadan itme, kuraldışı bir biçimde bir oyuncuyu yere indirme ya da topsuz oyuncuyu yere indirme, çelme takma, tekme atma şeklinde yapılan kural dışı hareketler sonucu verilir takımlara. Aynı zamanda bu tarz sert hareketler sonucu, yapılan hareketin şiddetine göre oyuncu oyundan atılabilir.
Avustralya Futbol Ligi (AFL) ve AFL Komisyonu
Avustralya futbol ligi komisyonu, Avustralya Futbolunun idari yapısıdır ve genel olarak işleyişten sorumludur. AFL idare hakkını, 1993 yılında devralmıştır. Şuan günümüz için konuşmak gerekirse, dünyanın en güçlü spor otoritelerinden biri kabul edilirler. Avustralya futbol ligi komisyonu, ligin işleyişinden, düzenlenmesinden ve kuralların güncellenmesinden sorumlu olan yapıdır. Büyük bir güce sahip olan AFL, Büyük Britanya, Kanada, Danimarka, Japonya, Yeni Zelanda ve Amerika Birleşik Devletleri başta ve dahil olmak üzere, dünyanın her yerindeki liglere mali veya pratik anlamda yardım sağlamaktadır.
