Hakem bir karşılaşmayı, belli bir kurallar bütününe uygun olarak, gerektiğinde müdahalede bulunarak ilerleten ve sahada yönetim yetkisine sahip olan tarafsız kişiye yada kişilere verilen isimdir. Basketbolda hakemin görevi nedir, nasıl hakem olunur gibi soruları sizler için yanıtladık…
Basketbol Hakemliği Nedir?
Basketbolda hakem, basketbol maçlarında resmi kuralların uygulanması ve oyun düzeninin korunması ile sorumlu olan ve maçı yöneten kişidir. Bir basketbol hakemi; oyunun süresini, skoru takip eder. oyun kuralı ihlallerinde hızlı ve doğru müdahalelerde bulunur. Maçtaki diğer hakemler de saha içindeki hakemler gibi tüm bu sorumluluklara sahiptir.
Basketbol hakemliği zor bir hakemlik türüdür. Basketbol maçları çok hızlı ve saniyelerle yarışılarak geçer bu nedenle de çoğunlukla anlık karar alır hakemler. Bu tempoya uymak, uyarken ayrıntılı gözlem yapmak ve doğru karar vermek oldukça zor bir sorumluluktur. Basketbol hakemlerinin bu yeterlilikte olmaları önemlidir.
Basketbol maçlarında basketbol hakemleri; baş hakem, yardımcı hakem ve masa hakemi olacak şekilde ayrılırlar. Her basketbol maçı genelde iki yada üç hakem ile birlikte yönetilir. Basketbol hakemlerinin görevleri ve kurallar Türkiye Basketbol federasyonu tarafından belirlenir ve yayınlanır.
Basketbolda baş hakemler, tamamiyle oyunun yöneticisi konumundadır. En üst düzey yetkiye sahip olan hakem baş hakemdir. Maç boyunca yardımcı hakemden ve masa hakeminden ne kadar yardım alarak ilerliyor olsa da en nihayetinde tüm kararları veren kişi baş hakemdir. Basketbol maçının yönetilmesi haricinde, maçta kullanılacak tüm spor teçhizatlarının hazırlanması ve aynı zamanda toplanması da yine baş hakemin sorumluluğundadır.
Saha kenarında baş hakeme destek sağlayan kişi masa hakemidir. Basketbolda masa hakemlerinin görevi; maçın skorunu takip etmek, hücum sürelerinin ve maç süresinin (periyotların) kontrolünü sağlamaktır.
Nasıl Basketbol Hakemi Olunur?
Basketbol hakemi olmak için federasyonun belirttiği şartları sağlayan ve hakemlik yapmak için engeli bulunmayan kişiler, Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü’nün ilgili spor bölümünden basketbol hakemliği için başvuruda bulunurlar. Bu hakemlik başvurusu yapıldıktan sonra, basketbol hakemliği için verilecek kursa katılırlar. Kursların sonunda alacakları lisans ile gereken yerden başlayarak meslekte ilerleme kaydederler.
Basketbol hakemliği yapmak isteyen kişilerin, profesyonel olarak hakemlik yapma ve yarı zamanlı olarak hakemlik yapma hakları vardır. Profesyonel basketbol hakemliği yapacak kişilerin işin daha çok içinde olması ve tecrübe kazanması ile yükselme ve prestij kazanma şansları daha yüksektir. Bu durum yönettikleri maçlara, takımlara hatta lige göre değişiklik göstermektedir.
Basketbol Hakemi Olmak İçin Gerekli Şartlar Nelerdir?
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmaları gerekir.
- En az lise mezunu olmaları ve ya denk okullardan mezun olmuş olmaları gerekir.
- 17 yaşından büyük ve 30 yaşından küçük olmaları gerekir.
- Sağlık durumlarının, hakemlik yapmaya engel bir durumda olmadığını belgelemeleri gerekir.
- Yüz kızartıcı olarak nitelendirilen herhangi bir suçtan hüküm giymemiş olmaları gerekir.
- Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü’nden ve Basketbol Federasyon’u tarafından altı ay yada daha fazla ceza almamış olmaları gerekir.
